Addressed primarily to the wider public as well as intellectuals, in method and objectives, this is a critique, or an assessment of the Armenian condition, and generally things Armenian in hindsight and foresight. Hindsight means retrospection and analysis of the significance of past events after their occurrence. It does not always mean perfect vision, but it is absolutely essential to figure out what caused these events, what should have been done, and the lessons to be learned. Foresight is the insight gained to look into the future on the basis of an understanding of the past and present. With an intention and courage to improve the situation, it is also the ability to predict the course of events before their occurrence. In all cases, a critical disposition is both a requirement and a key.

Գլխաւորաբար լայն հանրութեան նաև մտաւորականութեան ուղղուած այս աշխատութիւնը քննական վերարժևորում մըն է հայ վիճակին, այսպէս կոչուած հայկական բաներու և հայագիտական հարցերու, յետահայեցութեամբ ղէպի անցեալը և նախահայեցութեամբ ղէպի ապագան։ Յետահայեցութիւնը կամ յետատեսութիւնը հասկացողութիւնն է անցեալին պատահած դէպքերուն նշանակութեան։ Անիկա չ՛ենթադրեր կատարեալ տեսողութիւն, սակայն պայման է ըմբռնելու դէպքերու պատճառները, թէ ի՞նչ կարելի էր ընել և թէ ի՞նչ են պատմութեան դասերը։ Նախահայեցութիւնը հմտութիւնե է ապագային նայելու անցեալին և ներկային յստակ հասկացողութեան վրայ հիմնուած։ Նաև, կացութիւնը բարելաւելու նպատակով և քաջութեամբ, անիկա կարողութիւնն է նախատեսելու դէպքերու ուղղութիւնը նախ քան իրենց պատահիլը։ Բոլոր պարագաներուն՝ բանալին քննական-վերլուծողական մօտեցումն է։