Զապէլ Եսայեան «Կեղծ հանճարներ» վէպը նախ որպէս թերթօն հրատարակած է 1905-1907 թթ. միջեւ, Իզմիրի «Արեւելեան մամուլ»ին մէջ, առանց սակայն աւարտին հասցնելու։ Վէպը առանձին հատորով եւ ամբողջական ձեւով հրատարակուած է Պոլիս, 1910 թուականին, որմէ շուրջ 110 տարի անց վերստին կը մատուցուի ընթերցողին, «Արաս»ի պիտակով։ Թուրքիայէ խումբ մը հայ ուսանողի եւ երիտասարդ մտաւորականի Փարիզի կեանքը սեւեռող, գրականութեան ու արուեստի իրենց որոնումները լուսարձակի տաղ առնող, հարազատ բնակավայրերէն հեռու ապրուած կեանքերը վերլուծող երկը միաժամանակ յարերգութիւնն է հեղինակին անձամբ ծանօթ, հետագայի անուանի գրագէտներուն, որոնք դեռ երիտասարդ են այդ տարիներուն։ Երիտասարդ ուսանողի մը տունէ-տեղէ հեռու, Փարիզ պատահած մահը եւ մահուան դիմաց այս երիտասարդներուն կեցուածքը կը բացայայտէ անոնց նկարագրին մութ ծալքերը։ Զապէլ Եսայեանի գլխաւոր կերպարն է Տաճատ Չարըքեան, որ իր ներշնչանքը քաղած է «Ներաշխարհ»ի հեղինակ, բանաստեղծ, նկարիչ Տիրան Չրաքեանէն։ Վերջինս, անշուշտ, վէպին մէջ կը գտնէ ինքզինք եւ այս առթիւ նամակ մը կը գրէ ընկերոջը՝ Միքայէլ Կիւրճեանին։ Նամակը եւս կցուած է հատորին եւ լոյս կը տեսնէ առաջին անգամ, առանց գրաքննութեան։